Ý nghĩa của ngày giao dịch không hưởng quyền trong chứng khoán

“Ngày giao dịch không hưởng quyền” (NGDKHQ) hay “ngày đăng ký cuối cùng” là khái niệm mà các nhà đầu tư chứng khoán thường bắt gặp khi doanh nghiệp tiến hành chi trả cổ tức hay họp cổ đông. Vậy chính xác ngày giao dịch không hưởng quyền là gì và nó có ảnh hưởng như thế nào đến quyền lợi của các nhà đầu tư? Cùng Money24h tìm hiểu chi tiết ngay sau đây.

Ngày giao dịch không hưởng quyền là gì?

Ngày giao dịch không hưởng quyền (NGDKHQ) là ngày giao dịch mà người mua cổ phiếu sẽ không được hưởng các quyền có liên quan, như quyền nhận cổ tức, quyền mua cổ phiếu phát hành thêm, quyền tham dự đại hội cổ đông… Mục đích của ngày giao dịch không hưởng quyền là để chốt danh sách cổ đông sở hữu cổ phiếu của công ty đến thời điểm đó.

Ngày đăng ký cuối cùng là gì?

Ngày đăng ký cuối cùng là ngày mà Trung tâm lưu ký sẽ chốt danh sách các nhà đầu tư sở hữu chứng khoán để thực hiện các quyền của cổ đông. Theo đó, nếu có tên trong danh sách này, nhà đầu tư sẽ thực hiện được các quyền như nhận cổ tức, mua cổ phiếu phát hành thêm,...

Cách xác định ngày giao dịch không hưởng quyền

Ngày giao dịch không hưởng quyền là ngày làm việc liền trước ngày đăng ký cuối cùng, nghĩa là sẽ không bao gồm các ngày nghỉ, lễ. Do vậy, nếu ngày đăng ký cuối cùng rơi vào thứ hai tuần này thì ngày giao dịch không hưởng quyền được tính là ngày thứ sáu của tuần liền trước. Hoặc đối với các dịp nghỉ lễ, Tết, nhà đầu tư cũng cần tính kỹ để xác định đúng NGDKHQ.  

Theo quy định chu kỳ thanh toán T+2 hiện tại, 2 ngày sau khi đặt mua cổ phiếu thành công thì nhà đầu tư mới thực sự sở hữu cổ phiếu. Điều này lý giải tại sao ngày giao dịch không hưởng quyền lại rơi vào ngày liền trước ngày đăng ký cuối cùng, vì nếu mua cổ phiếu vào ngày liền trước ngày đăng ký cuối cùng, và mất 2 ngày để thực sự sở hữu cổ phiếu thì lúc này đã quá thời hạn chốt danh sách người sở hữu chứng khoán được hưởng quyền.

Để dễ hình dung, chúng ta sẽ cùng xem xét ví dụ về ngày giao dịch không hưởng quyền như sau:

Nếu ngày 20/9 là ngày đăng ký cuối cùng thì ngày 19/9 là ngày giao dịch không hưởng quyền (giả sử không có ngày nghỉ, lễ nào), bởi:

- Nhà đầu tư mua chứng khoán ngày 18/9, thì 2 ngày sau, tức ngày 20/9, nhà đầu tư mới thực sự sở hữu chứng khoán. Lúc này khi chốt quyền, nhà đầu tư sẽ được lưu tên trong danh sách cổ đông. 

- Nếu nhà đầu tư mua chứng khoán ngày 19/9 thì chứng khoán thực sự về tài khoản là ngày 21/9, tức sau ngày đăng ký cuối cùng và nhà đầu tư sẽ không được hưởng các quyền liên quan. 

Biết cách xác định ngày đăng ký cuối cùng và ngày giao dịch không hưởng quyền là cực kỳ quan trọng bởi điều này liên quan đến chiến lược giao dịch và lợi ích của các nhà đầu tư. 

Cách tính giá cổ phiếu vào ngày giao dịch không hưởng quyền

Giá cổ phiếu ngày giao dịch không hưởng quyền sẽ được xác định theo giá ngày giao dịch gần nhất điều chỉnh theo giá cổ tức. Công thức cụ thể như sau:

Giải thích:

P: Giá cổ phiếu hiện tại

P’: Giá cổ phiếu NGDKHQ

Pa: Giá cổ phiếu phát hành thêm

a: Tỷ lệ phát hành thêm cổ phiếu

β: Tỷ lệ chia cổ phiếu thường (cổ tức bằng cổ phiếu)

C: Cổ tức bằng tiền mặt

Ví dụ: 

Cổ phiếu MBB ngày 10/2/2022 có giá 100000 đồng. Ngày 11/2 là ngày giao dịch không hưởng quyền của cổ phiếu MBB với các quyền sau:

Tỷ lệ chia cổ tức bằng tiền: 100:30 (tương đương 30% hay 3000 đồng)

Tỷ lệ chia cổ phiếu thưởng: 100:20 (tương đương 20%)

Phát hành thêm tỷ lệ 100:10 giá 10000 đồng

Do vậy giá cổ phiếu MBB vào ngày không hưởng quyền 11/2/2022 sẽ được tính như sau: 

P' = ---------------------------------------------------- = 75385

1 + 0.1 + 0.2

Vậy giá cổ phiếu MBB vào NGDKHQ 11/2/2022 là 75385 đồng.

Ưu và nhược điểm khi giao dịch chứng khoán vào ngày không hưởng quyền

Ưu điểm: 

• Giá cổ phiếu sau ngày giao dịch không hưởng quyền thường sẽ giảm vì nhu cầu mua không cao.
• Với cổ phiếu hưởng quyền, nhà đầu tư phải chờ một thời gian mới có thể bán ra. Trong khi đó, với cổ phiếu không hưởng quyền, nhà đầu tư có sự chủ động cao và có thể bán cổ phiếu ngay khi nó về tài khoản. 

Nhược điểm:

• Nhà đầu tư sẽ không được hưởng các quyền cổ phiếu có liên quan. 
• Giá cổ phiếu trong ngày giao dịch không hưởng quyền có thể tăng/giảm yếu hoặc mạnh mà không thể lường trước được

Xem thêm: Cập nhật kiến thức chứng khoán hữu ích. 

Có nên mua cổ phiếu vào ngày giao dịch không hưởng quyền không?

Quyết định nên mua cổ phiếu vào ngày giao dịch không hưởng quyền hay không cần phục thuộc vào chiến lược, sự ưu tiên và mức độ sẵn sàng đánh đổi của các nhà đầu tư, cụ thể: 

• Nếu nhà đầu tư ưu tiên mua cổ phiếu giá thấp, thích sự chủ động và nhanh chóng trong việc mua đi bán lại cổ phiếu và không quá coi trọng các quyền cổ phiếu liên quan thì câu trả lời là nên mua cổ phiếu vào ngày giao dịch không hưởng quyền. 
• Ngược lại, nếu nhà đầu tư mong muốn nhận được các quyền lợi cổ phiếu có liên quan và không có nhu cầu trong việc bán lại cổ phiếu trong thời gian ngắn thì có thể lựa chọn mua cổ phiếu vào các ngày giao dịch hưởng quyền thay vì ngày giao dịch không hưởng quyền.

Nếu nhà đầu tư băn khoăn về việc bán cổ phiếu vào ngày giao dịch không hưởng quyền có được nhận cổ tức hay không, thì câu trả lời là bạn hoàn toàn có thể bán cổ phiếu vào NGDKHQ và vẫn được nhận cổ tức từ nó.

Với những kiến thức Money24h đã cung cấp, mong rằng các nhà đầu tư sẽ phần nào hiểu rõ hơn về ngày giao dịch không hưởng quyền, từ đó xác định được các quyền lợi liên quan khi nắm giữ cổ phiếu và xây dựng chiến lược đầu tư hiệu quả.