Lịch sử hình thành bảo hiểm nhân thọ

Lịch sử ra đời của ngành bảo hiểm nhân thọ bắt nguồn từ những nhu cầu thiết yếu trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội của con con người. Trải qua nhiều sự biến đổi, mở rộng phát triển, ngành bảo hiểm nhân thọ ngày nay đã dần hoàn thiện hơn, đáp ứng đa dạng các nhu cầu của nhiều đối tượng khách hàng trong xã hội. Hãy cùng Money24H tìm hiểu chi tiết về quá trình hình thành của bảo hiểm nhân thọ. >>>Xem thêm: Bảo hiểm sinh kỳ là gì? Những điều cần lưu ý trước khi mua

Lịch sử hình thành bảo hiểm nhân thọ

Bảo hiểm nhân thọ là một sản phẩm dịch vụ chăm sóc và bảo vệ con người trước những biến cố bất ngờ gây ảnh hưởng đến sức khỏe, thân thể và tính mạng. Người tham gia bảo hiểm sẽ cùng thỏa thuận và ký kết hợp đồng với công ty bảo hiểm về chương trình tham gia, mức phí đóng, quyền lợi được hưởng...Theo đó, khách hàng tham gia bảo hiểm sẽ phải đóng một khoản phí đều đặn cho công ty bảo hiểm theo đúng số tiền đã thỏa thuận và khi bạn gặp rủi ro, công ty bảo hiểm sẽ tiến hành chi trả quyền lợi cho bạn. Cũng giống như các loại sản phẩm dịch vụ khác, bảo hiểm nhân thọ ra đời và phát triển dựa trên nhu cầu thiết yếu của con người. Nền tảng của ngành bảo hiểm nhân thọ đã bắt đầu “ươm mầm” từ thời kỳ La Mã xa xưa.

• Giai đoạn 1: Thời kỳ La Mã

Theo các dẫn chứng từ nhiều nguồn, năm 100 TCN, một vị tướng quân của La Mã tên Caius Marius đã thành lập “câu lạc bộ mai táng” trong quân đội của ông. Theo đó, khi bất kỳ thành viên nào trong câu lạc bộ tử vong, các thành viên còn lại sẽ góp tiền để mai táng. Bởi theo quan niệm của người La Mã “nếu không an táng đàng hoàng, những linh hồn đó sẽ trở thành những con ma khốn khổ”. Vào những năm 450 TCN, câu lạc bộ này còn hỗ trợ thêm tiền cho người thân của binh lính đã chết. Tuy nhiên, khi đế chế La Mã sụp đổ, hình thức bảo hiểm nhân thọ đầu tiên này cũng mất theo.

• Giai đoạn 2: Thời kỳ Phục Hưng – Châu Âu

Trải qua một khoảng thời gian dài im ắng thì bảo hiểm nhân thọ cũng bắt đầu nhen nhóm trở lại vào những năm 1600. Lúc này là thời kỳ bùng nổ của giao thương trên biển cả. Đại dương rộng lớn với những mối làm ăn giàu lợi nhuận cũng tiềm ẩn không ít rủi ro bất ngờ như thiên tai, bão lớn...Chỉ cần một cơn “thịnh nộ” của thiên nhiên, mọi tài sản và thậm chí là tính mạng của thủy thủ, thương gia đều có thể mất trắng. Đứng trước nguy hiểm đó, các thuyền trưởng đã bắt đầu chọn lựa biện pháp bảo vệ tiền bạc và tính mạng của mọi người trên tàu.Bên cạnh việc mua bảo hiểm cho con tàu và hàng hóa, một thuyền trưởng người Anh tên William Gybbon đã yêu cầu bên bán bảo hiểm hàng hóa lập thêm một hợp đồng bảo hiểm cho tính mạng của chính ông. Đây là hình thức bảo hiểm nhân thọ đầu tiên giúp ngành bảo hiểm nhân thọ tái sinh. Ở giai đoạn sơ khai thì bảo hiểm nhân thọ vấp phải khá nhiều sự phản đối gay gắt từ nhà vua và Thiên chúa giáo. Người ta coi nó như một trò may rủi và việc dùng tính mạng con người để đánh cược bằng tiền là một điều cần lên án. Tuy nhiên, xét theo khía cạnh tích cực thì khi người tham gia bảo hiểm chẳng may qua đời, họ vẫn để lại được tài sản hoặc ít nhất là một khoản tiền định kỳ cho gia đình. Ngoài ra, bảo hiểm nhân thọ ở thời điểm này có quyền lợi khá đơn giản, chủ yếu chi trả khoản tiền khi người tham gia bảo hiểm tử vong. Thời kỳ “nở rộ” của ngành bảo hiểm nhân thọ trên thế giới là sau kết thúc chiến tranh thế giới thứ II. Vào thời điểm đó, 72% dân số trưởng thành của Hoa Kỳ và hơn 90% cặp vợ chồng đã chọn hình thức bảo hiểm nhân thọ là giải pháp bảo vệ tối ưu, đảm bảo cho tương lai sau này. Có thể thấy được, từ thời kỳ xa xưa thì người dân đã nhận thức được vai trò của bảo hiểm nhân thọ trong cuộc sống. Trải qua quá trình dài hình thành và phát triển, bảo hiểm nhân thọ hiện nay là một ngành nghề không thể thiếu giúp vun đắp vào tương lai kinh tế nước nhà.

Các cột mốc hình thành bảo hiểm nhân thọ đầu tiên trên thế giới

• Hình thức bảo hiểm nhân thọ đầu tiên ra đời vào 1583 ở Luân Đôn với người tham gia là William Gybbon.
• Công ty bảo hiểm nhân thọ đầu tiên đã ra đời vào năm 1759 ở Châu Mỹ nhưng họ chỉ bán các hợp đồng bảo hiểm cho các con chiên trong nhà thờ của họ.
• Công ty bảo hiểm nhân thọ Equitable đã được thành lập ở Anh vào 1762. Đây là công ty bảo hiểm đầu tiên bán hợp đồng bảo hiểm rộng rãi cho người dân và thực hiện nguyên tắc không thay đổi phí bảo hiểm trong suốt thời hạn hợp đồng.
• Những năm 1800 là giai đoạn bùng nổ với hàng loạt công ty bảo hiểm nhân thọ ra đời, thậm chí còn tồn tại đến tận ngày nay như: New York Life (1845), Massmutual (1851), Guardian Life (1860) và Metlife (1864).
• Năm 1860 đánh dấu sự xuất hiện của hệ thống mạng lưới đại lý bán bảo hiểm nhân thọ.
• Tại châu Á, các công ty bảo hiểm nhân thọ đầu tiên đã ra đời ở Nhật Bản: Meiji (1868), Kyoei (1888), Nippon (1889).

Quá trình thành lập bảo hiểm nhân thọ Việt Nam

Bạn đã hiểu rõ hơn về lịch sử hình thành bảo hiểm nhân thọ thế giới, vậy còn quá trình thành lập bảo hiểm nhân thọ Việt Nam? Phần đông mọi người biết rằng bảo hiểm nhân thọ mới xuất hiện tại nước ta từ năm 1996. Tuy nhiên, thực tế cho thấy bảo hiểm nhân thọ đã xuất hiện rất lâu ở nhiều hình thức khác nhau. - Trước năm 1954 ở miền Bắc Việt Nam, bảo hiểm nhân thọ đã được biết đến và áp dụng cho các người dân làm việc cho Pháp và các hợp đồng này đều được mua trực tiếp từ các công ty Bảo hiểm của Pháp. - Năm 1970- 1971, một công ty bảo hiểm ở miền Nam có tên là Hưng Việt Bảo hiểm đã cho ra mắt các loại hình bảo hiểm như Bảo hiểm tử kỳ thời hạn, Bảo hiểm trọn đời,…. Thế nhưng, hoạt động của công ty này chỉ diễn ra 2 năm và không được nhiều người quan tâm. - Vào năm 1987, thông qua cơ hội tiếp cận, học hỏi kỹ thuật bảo hiểm mới trên thế giới, công ty bảo hiểm duy nhất tại Việt Nam lúc bấy giờ - Bảo Việt đã nghiên cứu và ra mắt đề tài  “Lý thuyết Bảo hiểm nhân thọ và sự ứng dụng vào thực tế Việt Nam”. Tuy nhiên, bởi các lý do khách quan như điều kiện kinh tế hạn chế, tỷ lệ lạm phát cao, thị trường chưa phát triển,...mà đề tài này chỉ dừng lại ở mức triển khai. - Sau khoảng thời gian đổi mới kinh tế được 10 năm, nền kinh tế nước nhà lúc này đã đạt được các bước phát triển vượt bậc. Vào ngày 20/03/1996, Bộ trưởng Bộ tài chính đã ban hành Quyết định số 281/TC/TCNH cho phép Bảo Việt triển khai thí điểm bảo hiểm nhân thọ. - Ngày 22/06/1996, công ty Bảo hiểm nhân thọ của Bảo Việt được thành lập nhằm phục vụ nhu cầu về bảo hiểm nhân thọ cho mọi tầng lớp. Hai sản phẩm nổi bật ra đời là: “Bảo hiểm nhân thọ có thời hạn 5 năm, 10 năm” và “Chương trình đảm bảo cho trẻ em đến tuổi trưởng thành”. Từ đây, Bảo Việt chính thức mở đầu cho sự ra đời của ngành bảo hiểm nhân thọ ở nước ta. - Ngày 09 tháng 12 năm 2000, Quốc Hội đã thông qua Luật kinh doanh bảo hiểm, tạo nên nền tảng pháp lý hoàn chỉnh cho thị trường bảo hiểm của Việt Nam. Nhờ có Luật kinh doanh bảo hiểm, các doanh nghiệp bảo hiểm cạnh tranh bình đẳng hơn và đang thực sự là động lực thúc đẩy thị trường bảo hiểm Việt Nam, đặc biệt là thị trường bảo hiểm nhân thọ phát triển. Trong bối cảnh hiện nay, ngoài việc công ty bảo hiểm lâu đời Bảo Việt thì nhiều tên tuổi khác cũng đã tham gia vào ngành bảo hiểm nhân thọ ở nước ta. Các công ty có vốn đầu tư nước ngoài gia nhập đã tạo nên thị trường bảo hiểm sôi động, đưa ra nhiều sản phẩm cạnh tranh, đa dạng cho các khách hàng như Manulife, Prudential, AIA,... Dưới đây là danh sách các công ty bảo hiểm nhân thọ ở nước ta:

• Tổng Công ty Bảo Việt Nhân thọ (Bảo Việt Nhân Thọ)
• Công ty TNHH bảo hiểm nhân thọ Prudential Việt Nam (Prudential Việt Nam)
• Công ty TNHH Manulife (Việt Nam) (Manulife Việt Nam)
• Công ty TNHH bảo hiểm nhân thọ AIA (Việt Nam) (AIA Việt Nam)
• Công ty TNHH Bảo hiểm Nhân thọ Chubb Việt Nam (Chubb Life Việt Nam)
• Công ty TNHH Bảo hiểm Nhân thọ Dai-ichi Việt Nam (Dai-ichi Life Việt Nam)
• Công ty TNHH Bảo hiểm Nhân thọ Sun Life Việt Nam (Sun Life Việt Nam)
• Công ty TNHH Bảo hiểm Nhân thọ Mirae Asset Prévoir (MAP Life)
• Công ty TNHH Bảo hiểm Nhân thọ FWD Việt Nam
• Công ty TNHH Bảo hiểm Hanwha Life Việt Nam (Hanwha Life Việt Nam)
• Công ty TNHH BHNT Generali Việt Nam (Generali Việt Nam)
• Công ty TNHH BHNT Aviva Việt Nam (Aviva Việt Nam)
• Công ty TNHH BHNT Vietcombank – Cardif (VCLI)
• Công ty BHNT Cathay Việt Nam (Cathay life)
• Công ty TNHH bảo hiểm nhân thọ Fubon Việt Nam (BHNT Fubon Việt Nam)
• Công ty cổ phần BHNT Phú Hưng (Phú Hưng life)
• Công ty TNHH bảo hiểm nhân thọ BIDV Metlife (BIDV Metlife)
• Công ty TNHH Bảo hiểm Nhân thọ MB Ageas (MB Ageas Life)

Nhờ những đặc tính vượt trội, lĩnh vực  bảo hiểm nhân thọ đã và đang phát triển rất nhanh, đặc biệt là những nước có trình độ phát triển và bình quân thu nhập đầu người cao. Đây cũng  là yếu tố chính thúc đẩy bảo hiểm nhân thọ phát triển mạnh và ngày càng chiếm tỷ trọng lớn so với các hoạt động của cả ngành bảo hiểm.